Caryl Chessman

Aproveitei estes pasados días sen traballo para os maiores e sen escola para os pequenos para iniciar a lectura de "Os libros arden mal" de Manuel Rivas. Nas primeiras páxinas aparece unha referencia a unha canción, Chessman, en referencia ao delincuente condenado a morte en Estados Unidos a mediados do século pasado.
E voltou a miña memoria unha foto dun libro do meu irmao maior, editado por Daimon nos anos 60, onde se vía a Caryl Chessman, "o bandido da luz vermella", fortemente esposado.
Aproveitou para subliñar que en algures, cecais en Aberto por Reformas, escoitei algo así como que a canción tan ben interpretada por Pucho Boedo trataba sobre un condenado a morte afeccionado ao xadrez. Polo que eu sei Chessman era simplemente o apelido dun home que tivo mala sorte na vida.
Aquel libro dende unha óptica claramente conservadora, en consonancia co tempo no que saliu do prelo, facía unha viaxe polo bandoleirismo, gangsterismo, grandes delicuentes e erros xudiciais. Eu, a diferenza do opinado no libro, sospeito que Chessman merecería estar probablemente neste último apartado:
Caryl Chessman naceu en 1921 dentro dunha familia traballadora e honrada. Diversos reveses de fortuna e catástrofes familiares empurraron ao seu pai ao suicidio, e logo impulsaron ao rapaz a roubar. Aos dezaseis anos de idade era detido por vez primeira e internado nun reformatorio. Cando saliu, a influencia dun compañeiro maior ca el levouno a facer roubos de maior envergadura e comezaron os atracos a man armada, tras conquerir un automóbil e un revólver. Entre detencións e roubos transcurriron varios anos da súa vida.
En 1940, ao sair por cuarta vez da cadea, casou e decidiu cambiar de conducta, pero sen conseguilo. Houbo unha tempada que estudaba polo día e roubaba de noite. Nunha destas escapadas nocturnas, despois de cometer cinco roubos en Santa Mónica, el e máis o seu compañeiro foron descubertos pola policía e perseguidos nunha dramática carreira con intercambio de disparos a máis de cento vinte kilómetros por hora, por estradas desertas. Aquel día Caryl e o seu amigo salváronse de milagre e dedidiron disolver a sús sociedade. Despois uniuse á banda dun gángster alcumado "O Duque", onde cometeu graves delictos. O gángster, para non repartir os beneficios con Chessman, delatouno á policía. Ao saír da súa nova tempada de reclusión decidiu voltar aos pequenos furtos, e foron istos tantos, que cando tras unha liorta coa policía foi detido, confesou ser autor de máis de trinta delictos, entre os que contaba nove roubos de coches. Por todo isto foi condenado a 16 anos no cárcere de San Quintín, onde por boa conducta, conseguiu que o trasladaran a Chilo, outra penitenciaría máis benigna. Aos poucos meses de estares alí conseguiu fuxir.
Cando foi capturado de novo, foi enviado á penitenciaría de Folson, cunha condena de 28 anos. Tres anos máis tarde, alegando que a súa nai estaba morrendo a causa dun cancro, solicitou a liberdade condicional para podela axudar. Esta foi concedida, e en 1947 estaba outra vez ceibe, con once anos de vixiancia especial.
A fins daquel ano, un misterioro bandido comezou a aterrorizar aos cidadáns de Los Ángeles. Chamábanlle "o bandido da luz vermella" porque adoitaba achegarse as súas víctimas cunha lámpada eléctrica desa cor. Viaxaba nun coche marca Ford, ía fortemente armado e facíase acompañar dun lugartenente. As súas víctimas non eran bancos nin establecementos de negocios, senón as parellas de namorados, ás que desvalixaba non sen antes violar ás rapazas.
Caryl Chessman foi detido e acusado destes delictos. Clamando pola súa inocencia ante esas acusacións, no proceso non quixo asistencia de avogados, defendéndose só. Pero foi condenado a morte.
No corredor da morte, mentres se sucedían recursos e aprazamentos, ata oito, Chessman escribiu un libro que o fixo curiosamente millonario, agora que os cartos para el non lle valían de nada. Titulouse "Celda 2455, Pavillón da morte". A súa tese era a demostración á sociedade que ésta nada adianta enviando a un home á silla eléctrica ou á cámara de gas, xa que a esencia do crime fica no mesmo ambiente no que se contaxiou o axustizado. Posteriormente aínda lle deu tempo a escribir outros dous ensaios e unha novela.
Verbas súas foron: "Ofrezo con gusto a miña vida se deste xeito axudo á abolición da pena de morte no estado de California"; "Pídeseme unha confesión e non a teño. Na miña vida cometín moitos delictos, pero ningún dos que se me acusa e polos cales ides quitarme a vida"; "A xustiza haberase vingado: ¿qué beneficio obterá agora o mundo?"
A pesares das peticións de indulto ao mesmo Presidente Eisenhower por moitas personalidades do mundo enteiro, o 2 de maio de 1960 foi morto Caryl Chessman na cámara de gas do cárcere de San Quintín.